Ở SAO CHO VỪA LÒNG NGƯỜI (NGỤ NGÔN )

   CHUYỆN ÔNG CHỦ CỐI XAY CÙNG CON TRAI DẪN LỪA ĐI BÁN

    Ngày xưa có Ông Chủ Cối Xay già và cậu Con Trai cùng dắt một con Lừa tới chợ để bán nó đi. Họ dẫn Lừa đi khá chậm cốt cho lừa bớt mệt hầu mong bán mau hơn cùng được giá. 

    Trên con đường thênh thang đến chợ tỉnh có vài khách bộ hành nhìn cảnh này liền cười lớn ra điều chế giễu.

Một người nói to cố tình cho hai cha con nghe:

                    -Trời ơi ngu quá! sao lại phải đi bộ trong lúc còn cưỡi con Lừa kia được? Hai người chắc không muốn mình trở thành kẻ khờ khạo nhất trong thiên hạ đấy chăng?

    Ông Chủ Cối Xay không muốn bị cười là kẻ "khờ nhất trong thiên hạ" đành bảo con trai cùng mình cưỡi lên lưng Lừa. Mới đi một đoạn đường, hai cha con lại có ba kẻ lái buôn đi ngang, châm chích:

                -Ô Hô! Chúng ta đang gặp cảnh gì đây? Phải tôn quý người già cả chứ cậu trai kia! Hãy xuống ngay để một mình lão già cưỡi Lừa thôi!?

    Dù Ông Chủ Cối Xay không mệt nhưng Lão cũng phải bảo con trai trèo xuống để một mình Lão cưỡi; như vậy mới làm vừa lòng ba gã lái buôn nói trên.

        Hai cha con và con lừa đã gần tới cái cổng vào Chợ.  Vừa khi họ vượt qua vài người đàn bà đang mang vài rỗ rau cùng vài thứ linh tinh đi bán; hai cha con lại nghe mấy người đàn bà kia chế giễu:

                        - Kìa mấy chị xem? Lão già sao ác quá? cứ bám mãi trên lưng lừa lại để đứa bé tội nghiệp kia phải đi bộ?

    Lại nữa?!

     Người cha nghe vậy quá xốn xang trong lòng bèn bảo Con Trai trèo lên sau lưng ông. Chẳng mấy chốc hai cha con lại nghe tiếng la lớn của một đám người khác trên đường:

                    -Thật là một tội ác! Bắt con lừa tội nghiệp kia phải mang cả hai người. Trong lúc cả hai đều gánh được con lừa tội nghiệp kia là đàng khác?

                -Chắc họ phải đi bán con lừa mà họ không nói đấy thôi?

    Ông Chủ và Con Trai vội trèo xuống xong tìm một cái cọc gỗ, rồi hai cha con cùng ra sức gánh Lừa tới chợ. Ít lúc sau hai cha con gần đến nơi. Cả khu chợ bên kia ồn ào hẳn lên khi nhìn cảnh hai cha con cột con lừa vào cái cộc, đang hổn hển gánh tới.

    Một đám đông người bu quanh lại để nhìn cho rõ con vật  bị gánh một cách lạ lùng?

    Lừa không ghét cảnh bị gánh như thế nhưng nó chẳng hề ưa cái cảnh đông người bu lại chỉ trỏ vào nó và cười nói lung tung? Sự khó chịu khiến Lừa đá phành - phạch cùng hí lên inh ỏi. Vừa khi cả ba đang qua giữa một cái cầu vào chợ, rủi thay sợi thừng đứt mất làm chú lừa ta rơi tòm xuống sông !

    Thế là Ông Chủ Cối Xay cùng cậu con trai đáng thương tay không về nhà. Đó là do cái tội muốn chiều ý mọi người cuối cùng chẳng vừa ý được ai cả! Ông Chủ kia lại còn mất toi luôn con lừa./.

ĐHL dịch

Lời bàn

    CÂU chuyện trên khiến chúng ta nhớ tích xưa "đẽo cày giữa đường" ắt hẳn nhiều bạn đọc đều có đọc qua. Việc của mình thì mình phải định đoạt lấy, tự chủ độc lập là trên hết. Chiều theo ý người khác, nhưng người khác lại có nhiều ý thích khác nhau, không ai giống ai cả. Có khi việc của ta lại trở thành "thứ hi sinh" cho họ làm "sân diễn" để hạ thủ lẫn nhau cũng nên?

   Người bị động là ở điểm này đó là nạn nhân của thời cuộc của tranh chấp tư tưởng hay thậm chí mưu đồ cho nhiều người khác. Chúng ta nếu bị động chiều chuộng hay nghe theo lời người khác thì cuối cùng không làm vừa lòng ai được cả. Được lòng người này lại mất lòng kẻ kia do ý tưởng của họ đa phần là chống hay đố kỵ nhau mà thôi. Anh nông dân đẽo cày ngày xưa do chiều theo ý nhiều người cuối cùng cái cày thành khúc gỗ vô dụng...hậu quả là do chiều ý kẻ khác không độc lập với ý kiến của mình.

    Qua ngụ ngôn này chúng ta ắt hẳn cũng phải cẩn thận chớ lạm dụng tinh thần "độc lập tự chủ". Duy trì tính độc lập không phải là 'bướng bỉnh kiêu căng' không nghe ai cả? Có những khuyên bảo của các bậc cao nhân, những vị thầy tài giỏi, kinh nghiệm và từng trãi ắt phải có giá trị. Cứ ỷ vào "độc lập" sẽ sinh ra tự phụ kiêu căng đó cũng là 'người thầy xấu' đưa ta tới thất bại. Người chê ta mà chê phải là thầy ta, người khen ta mà khen phải là bạn và kẻ a dua xu nịnh ta lại là kẻ thù tệ hại nhất chính kẻ này sẽ vun bồi cho cái tính xấu của cá nhân ta phát triển cho đến ngày ta sụp đổ hoàn toàn.

*NẾU BẠN GẮNG LÀM VUI LÒNG TẤT CẢ MỌI NGƯỜI BẠN SẼ KHÔNG LÀM VUI LÒNG ĐƯỢC AI CẢ

*Ở SAO CHO VỪA LÒNG NGƯỜI Ở RỘNG NGƯỜI CƯỜI, Ở HẸP NGƯỜI CHÊ

*Phải chủ động trong công việc của mình, không bị động bởi ai, không hành động theo kiểu "đẽo cày giữa đường"