NHỚ NGƯỜI VỪA KHUẤT BÓNG
Hai gia đình ngồi trên mặt đất, cùng ăn món khoai nấu với thịt heo. Tất cả im lặng, mắt chăm chú nhìn vào đống lửa. Ông Wilson, dùng răng xé miếng thịt heo, ông vừa thở vừa khen:
Pa giải thích:
-Ồ, nhà tôi có cặp heo con. Chúng tôi nghĩ phải ăn chúng vì không thể nào nuôi thêm được nữa. Thời gian chúng tôi ra đi trên đường, Má bầy nhỏ phải lo bánh mì. Đó là lý do. Trên đường có hai thùng thịt heo đem theo trong xe tốt quá đi. Thế còn các bạn ra đi bao lâu rồi?
Ông Wilson đưa lưỡi làm sạch lại hàm răng, xong và nuốt:
-Chúng tôi không may, chúng tôi rời nhà đã ba tuần nay rồi.
-Sao vậy? Lạy Chúa Toàn Năng, chúng ta trù liệu tới Cali nội trong mười ngày hay ít hơn mà?
Al chen vào:
-Con không chắc đâu Pa. Chở nặng như nhà mình thì chúng ta không thể nào tới đó được đâu. Và nếu còn vượt núi thì khó lòng đi nổi.
Họ im lặng gần ngọn lửa. Tất cả ngó xuống, ánh lửa soi rõ tóc cùng vầng trán họ. Xa xa ngoài ánh lửa, vài ánh sao của một đêm hè bắt đầu lấp lánh rời rạc, sức nóng của ban ngày nguội dần. Bà nội còn nằm trên nệm, quay lưng với ánh lửa, miệng rên nho nhỏ như con chó con. Mọi người đều quay đầu về phía bà.
Má lên tiếng nhờ con gái:
-Rohsharn con là con gái giỏi nhất , gắng giúp má nằm cạnh bà đi con. Bà giờ cần có người vì bà đã biết lại rồi.
Rose Sharon đứng dậy tiến lại chiếc nệm đoạn nằm cạnh bà cụ. Hai bà cháu nằm nói nho nhỏ với nhau trên tấm nệm, âm thanh như trôi dạt lan dần đến gần bếp lửa.
Noah thố lộ:
-Nghĩ cũng ngộ làm sao? mất ông nội mà mình không thấy khác gì hết. Mình cũng chẳng buồn hơn trước.
Thầy Casy giải thích:
-Chính là do cái cảnh đều cùng y nhau. Ông nội và chỗ ở trước của ông đều giống y nhau.
Al nhắc:
-Có lúc nghe nội nói chúng ta cũng hổ thẹn vô cùng... nội mơ có một ngày nội sẽ tự tay bóp nho chảy nước ròng ròng xuống râu, và nhiều điều mơ ước có đời sống nay mai sung túc như thế ...
Thầy Casy ra vẻ thông hiểu:
-Ông cụ phải luôn tự đánh lừa mình. Ta nghĩ là ông biết chuyện đó. Và ta nghĩ rằng Ông cụ không phải đêm nay mới chết, ông chết từ cái phút ông bị bứt rời nơi ở của ông kìa.
-Thầy chắc vậy không? Pa hỏi giọng đau khổ.
-Tại sao? không thế đâu. Ông nội vẫn thở mà.
Thầy Casy giọng trầm đều:
-Tuy vậy, nhưng ông cụ đã chết. Linh hồn ông là quê hương, chính trong lòng ông cụ cũng biết thế.
Bác John giờ mới chen vào:
-Thế thì thầy làm sao biết ba tôi đang chết?
-Vâng, ta biết và hiểu điều đó.
Bác John nhìn đăm đăm vào thầy, mặt ông thoáng nét lo sợ...
-và thầy chẳng nói với ai cả sao thầy ?
-Làm thế có tốt gì chăng ? người thầy Casy hỏi gặn lại.
-và thầy chẳng nói với ai cả sao thầy ?
-Làm thế có tốt gì chăng ? người thầy Casy hỏi gặn lại.
-Nếu thầy nói --có thể chúng tôi đây sẽ làm điều gì rồi...
-Điều gì ?
-tôi không rõ, nhưng ...
-Không có đâu. Các người không làm được gì đâu! Hướng đi của các người đã quyết và ông nội chẳng có dự phần quyết định được. Ông không còn đau khổ nữa ngay sau tai biến sáng này. Đúng ra ông cụ phải ở lại quê huơng, ông cụ không thể nào rời quê huơng được.
-Điều gì ?
-tôi không rõ, nhưng ...
-Không có đâu. Các người không làm được gì đâu! Hướng đi của các người đã quyết và ông nội chẳng có dự phần quyết định được. Ông không còn đau khổ nữa ngay sau tai biến sáng này. Đúng ra ông cụ phải ở lại quê huơng, ông cụ không thể nào rời quê huơng được.
Bác John thở dài thườn thượt.
Ông Wilson chợt nhớ ra gì đó, chen vào:
-Chúng tôi cũng đành bỏ anh Will mà ra đi như vậy đây.
Nhiều khuôn mặt đồng loạt quay về hướng ông Wilson.
-Ông anh và tôi đều mua loại đời 1940. Chưa ai biết lái xe lần nào. Tuy thế khi bán hết mọi thứ. Đều đầu tiên là anh Will vào mua ngay chiếc xe. Thế mà họ đưa thằng nhỏ ra tập cho cách chạy. Chỉ ngay trưa trước khi nhà chúng tôi ra đi thì anh ấy gặp nạn rồi Mới lái qua khúc quanh anh tôi la oai oái , xe lũi vào hàng rào. Anh tôi lại la oai oái chân đạp vào chân ga thế là xe xuống hố. Ông anh không còn gì để bán và chẳng còn xe để chạy. Lạy Chúa, thật tình chẳng phải cái tội của anh tôi. Anh nổi tam bành lên và bỏ cuộc chẳng cần đi với chúng tôi nữa, cứ bám lại đó để chửi đời thôi.
-Anh ông có định làm gì không?
-Tôi chẳng biết. Anh ta chắc điên thêm. Vợ chồng tôi thì hơi sức đâu mà đợi. Chúng tôi chỉ vỏn vẹn tám muơi lăm đô la làm vốn lên đường. Chúng tôi không thể chia sẻ cho ai, ngoài cái chuyện phải ăn. Thế rồi chưa đủ một trăm dặm thì phần răng sau bị gãy, chúng tôi phải sửa hết ba muơi đô la. Thay xong một cái lốp xe thì bu gi bị hỏng , rồi đến Sairy vợ tôi bị bệnh. Mười ngày rồi lại dừng ngay đây. Giờ chiếc xe chết tiệt này lại nằm vạ ở đây nữa, quý bạn thấy đó chúng tôi đã cạn tiền. Tôi chẳng biết còn tới được California không nữa? Tôi ước gì sửa được xe , nhưng tôi đâu có rành về xe đâu?
Al xem chừng quan tâm:
-Xe ông hư ra làm sao?
-Ôi! nó không chịu chạy. Chạy rồi ngưng , rồi lại ngưng cứ từng phút. Anh xem, nó chạy một chút rồi cái máy lại lịm dần rồi ngừng luôn.
-Cứ chạy được từng phút thôi ư?
-Vâng đúng vậy cháu ạ. Tôi bơm bao nhiêu xăng nó vẫn ì ra đấy. Càng lúc càng tệ. Giờ tôi không thể cho nó nhúc nhích thêm chút nào nữa.
Al xem chừng hãnh diện với câu nói đỉnh đạc của mình:
-Cháu cho là xe ông bị nghẹt ống xăng, tôi có thể giúp thông nó giúp ông.
Tiếng Pa hãnh diện:
-Con trai tôi khéo tay về xe lắm đó.
-Ô thế thì còn gì bằng , tôi thật đội ơn các bạn. Tôi như đứa con nít chẳng biết làm gì ráo. Tới California chắc nhà tôi phải mua chiếc xe tốt. Lúc này chắc chẳng còn hư lên hư xuống nữa.
-Ô thế thì còn gì bằng , tôi thật đội ơn các bạn. Tôi như đứa con nít chẳng biết làm gì ráo. Tới California chắc nhà tôi phải mua chiếc xe tốt. Lúc này chắc chẳng còn hư lên hư xuống nữa.
Pa có vẻ không tin:
-Liệu chúng ta tới đó, có an bề hay có nỗi rắc rối khác?
-Ôi, nhưng chiếc xe này đáng vứt như vậy thôi. Wilson giọng nghe giả lả.
-Tại sao tôi đây tin thế? vì những tờ rao việc các người thấy đó, họ cần người hái cam lương hướng lại ngon lành nữa. Tại sao tôi tin? xem hình ảnh người đứng dưới bóng cây họ đang hái, thỉnh thoảng lại cắn một miếng ăn chơi khi họ thích. Tại sao tôi tin? vì họ chẳng quan tâm bạn ăn bao nhiêu vì họ có quá nhiều . Và đồng lương thoải mái một người có thể tậu thêm miếng đất để kiếm thêm lợi tức. Tại sao? quái gì đâu, một người nội tong hai năm ,tôi đoan chắc họ có thể mua nơi ăn chốn ở cho chính họ.
Pa, tiếng phấn chấn:
-Chúng tôi trông vào quảng cáo, có một tờ đây nữa.
Nói xong ông rút bóp, lấy ra một mẫu tìm người màu vàng đã gấp làm hai. Có dòng chữ in đen:
-CẦN NHÂN CÔNG HÁI ĐẬU TẠI CALI , LUƠNG CAO LÀM MỌI MÙA - SỐ LUỌNG NHÂN CÔNG CẦN 800
Wilson tò mò nhìn:
-Tại sao thế này? giống y như tôi đã thấy trước đây, y chang. Ông bạn có tin rằng họ đủ 800 nhân công từ lâu rồi chăng?
Pa giải thích:
-Đây là một nơi nhỏ hẹp, một phần bé tí teo đối với Cali. Tại sao chúng ta nghĩ vậy, vì đây là tiểu bang lớn thứ hai mà chúng ta sẽ tới. Dù cho họ có đủ người, thì chán khối gì nơi khác. Có gì tôi cũng có việc hái trái ở đó thôi. Giống như ông bạn diễn tả vừa rồi, cú đứng dưới cây mà hái thì ngay cả con nít cũng kiếm ra việc mà.
Chợt Al đứng dậy tiến tới xe của ông bà Wilson. Anh nhìn thoáng vào xe một lát đoạn trở về lại, ngồi xuống.
-Cháu không thể sửa nó trong đêm nay hả?
Wilson hỏi vẻ lo lắng.
-Cháu biết thế ông à. Sáng mai cháu sẽ sửa ngay thôi.
Tom chăm chú nhìn đứa em trai:
-Anh có nghĩ ra một cách giải quyết , theo ý anh...
Noah chen vào:
-Hai em nói chuyện gì thế ?
Cả hai im lặng, chờ nhau câu trả lời người anh. Cuối cùng Al hối Tom:
-Anh trả lời giúp đi.
-Ồ, không biết ý kiến này có giống ý của Al không? Anh nghĩ xem chiếc xe này đây . Trong lúc xe chúng ta chở quá nặng thì xe hai ông bà Wilson nhẹ hều. Nếu ai trong chúng ta nhảy qua làm tài xế cho hai ông bà cùng cầm theo ít đồ nhẹ bớt cho xe chúng ta đi thì xe chúng ta vừa khỏi gãy díp nhún vùa leo được đèo. Al và em đều sửa được xe, và hai chiếc xe đều chạy được cùng nhau. Chúng ta vừa chạy vừa giúp nhau dọc đường, anh nghĩ ý kiến này có hay không?
Nhà Wilson nghe vậy reo lên:
-Sao? Sao? cách đó à ? chúng tôi hân hạnh biết chừng nào. Em nghe không Sairy?
-Thật là ý nghĩ tuyệt vời!
Sairy thán phục.
-Nhưng có làm phiền các bạn lắm không? bà chợt e ngại.
-Nhưng có làm phiền các bạn lắm không? bà chợt e ngại.
Pa nghe vậy trấn an:
-Ồ, không đâu, Lạy Chúa ! hai bạn chẳng phiền hà gì cho chúng tôi đâu Chính hai ông bà từng giúp đỡ chúng tôi mà.
Chợt Wilson lo ngại:
-Tôi e rằng...
-Sao, ông bạn không muốn à ?
-Ông thấy đó, vợ chồng tôi chỉ còn ba mươi đô la, tôi không muốn làm gánh nặng cho quý bạn chút nào.
Má giờ bắt đầu góp ý kiến:
-Hai ông bà chớ quá lo, không là gánh nặng cho nhà tôi đâu. Chúng ta giúp nhau lúc hoạn nạn để cùng nhau tới cho được California mà. Sairy còn biết cách giúp đỡ bà chúng tôi khỏi phải nằm liệt như thế nữa kìa.
Má ngưng nói để lại một mối tình thân ái tràn ngập lên mọi người.
Al reo lên:
-Xe đó chở 6 người dễ thôi. Hãy để con lái. Rosharn và Connie, Bà, theo con mang theo đồ thật nhẹ nghe. Và cứ thế hai xe cứ trao đổi đều với nhau.
Giọng Al nghe khá lớn, bao lo lắng như trút hết bao nhiêu lo nghĩ.
Cả đám người cùng ngó xuống đất mĩm cười ý vị. Pa lấy đầu ngón tay vẽ lên trên nền đất vừa nói:
-Má các con mơ một căn nhà sơn trắng , quanh trồng đầy cam y như trong bức tranh tấm lịch vậy.
-Nếu tôi đau lại, các bạn cứ tiếp tục đi. Vợ chồng tôi không muốn cản trở quý bạn đâu.
Sairy chợt nói như tiên liệu điều gì bất trắc.
Má chợt nhìn kỹ Sairy, đây là lần đầu bà khám phá ra cặp mắt từng chịu đựng cơn bệnh hành hạ; một khuôn mặt nhăn tụm trong nỗi ám ảnh do đau.
-Chúng tôi sẽ chăm sóc bạn. Đó là tự bạn nói mà thôi, có ai mà chẳng giúp nhau khi cần nhau bao giờ đâu.
Sairy lặng nhìn bàn tay nhăn nheo của mình soi bên ánh lửa:
-Thôi đêm nay chúng mình cần phải ngủ một ít đi.
Nói xong, bà đứng dậy.
-Ông Nội y như đã mất một năm rồi ...Má lẩm bẩm .
Hai gia đình vừa ngáp dài vừa uể oải đi tìm nơi ngủ. Má còn pha một ít xà phòng chùi lại mấy cái dĩa thiếc.
Bếp lửa dần dà lịm tắt, sao trời thấp dần. Vẫn còn vài chiếc xe chạy vụt qua vào khuya. Chen vào đó, có vài chiếc xe tải hạng nặng chạy qua, tiếng rầm rập y như động đất. Trong ánh sao lờ mờ, khó nhìn ra hai chiếc xe của họ nằm im lìm dưới con muơng. Có tiếng con chó giữ nhà nào tru lên ở trạm xăng nào đó tận cuối đường. Hai gia đình im lìm ngủ. Mấy con chuột đồng táo bạo mon men tới gần giữa mấy tấm nệm.
Chỉ còn Bà Wilson đang thức. Bà vừa nhìn chằm chặp lên bầu trời tối thẩm vừa gồng mình chống lại cơn đau ập đến./.
Chỉ còn Bà Wilson đang thức. Bà vừa nhìn chằm chặp lên bầu trời tối thẩm vừa gồng mình chống lại cơn đau ập đến./.
John E. Steinbeck
Dịch và edit by ĐHL
14/8/2025
HẾT
No comments:
Post a Comment