đoản văn- LỐI VỀ ĐẤT MẸ

thân tặng những người Quảng Trị từng ra đi và đã thành công nơi xứ người (ĐHL)

    Người Quảng Trị tha hương không phải đợi đến Mùa Hè Đỏ Lửa 1972, lúc khói lửa chiến tranh điêu tàn phủ chụp lên quê hương bản quán khiến hàng vạn người phải ly hương thất sở. Đó là dấu ấn u buồn đau khổ khó ai quên. Có những thế hệ trưởng bối đã "khăn gói" lên đường xa rời Quảng Trị từ trước. Những lớp trai nuôi mộng tương lai, xây dựng sự nghiệp từng ra đi với bao hoài bão trong đời. 

    Những ngôi trường bề thế, những đại học tiếng tăm từ Cố Đô Huế cho đến Sài Thành hay những thành phố to lớn khác đều có những lớp thanh niên Quảng Trị ra đi từ độ đó. Có những lớp chọn đường binh nghiệp họ xa rời quê mẹ từ thuở thiếu thời, khi ra đi để lại đằng sau lớp sương mù kỷ niệm chập chùng một thuở xa xăm. 

Ngày qua giã từ đất mẹ mà đi

Vì nghe tình quê tình nước đôi bề

Nước chia hai đường nước chưa về

Trót thương cho người lỡ câu thề

Lên đường từ ly, hỏi rằng lòng lưu luyến gì...

    Hạnh phúc cho ai công thành danh toại, nhưng nay tuổi đã bát cửu thập hay đang bước vào lớp người "bách niên giai lão". Lớp người ra đi ngày xưa đó có thể đã tản mạn khắp nơi từ Sài Thành hoa lệ cho đến nam kỳ lục tỉnh và còn ra tận hải ngoại. Một phương nam xa vời hay tận chân trời góc bể, cho đến một ngày người tha hương ngồi nhớ quê xưa...

    Ngày xưa ra đi tìm công danh mẹ tần ngần tiễn con ra tận cuối con đường làng. Lối quê mờ nhạt, người đi còn ngoái lại như muốn lưu giữ hình ảnh mẹ già. Con đường sự nghiệp nơi phương xa như chờ đón thôi thúc bước chân chàng trai háo hức tiến về phía trước. Rồi bao nhiêu nghiệt ngã cam go, từng bước đường đời mò mẫm hay từng chặng đường thăng tiến công danh...đều là lớp lụa là nhung gấm trải bậc cho những người con ra đi tìm sự nghiệp. 

    Thời gian qua nhanh quá, cho đến khi giật mình nhìn lại đời mình đã là tóc bạc lưng còng. Ngọn gió chiều hiu hắt, lòng người chợt thấy lạnh buốt tâm hồn nhớ lại cố hương thì nay đã thăm thẳm xa vời. Bao người thân yêu nay đã nằm trong quá khứ mịt mù xa. Nhớ ngày đi, mẹ tiễn đưa con với nắm cơm thơm mẹ nấu. Đôi tay run run sờ nắn bờ vai đứa con yêu. Bầy em nhỏ mắt rưng rưng ngấn lệ, nhìn theo anh lên đường cho đến khi bóng người anh thân yêu khuất dạng trước lũy tre làng...

ngựa Hồ hí gió Bắc, chim Việt đậu cành nam

Chiều nay, lối về đất mẹ là đây

Đường xưa còn ấp ủ bóng trăng gầy

Có nghe đêm trường tiếng rú hời

có nghe đêm trường tiếng ai cười

suối lệ đoàn viên giữa lòng đất mẹ triền miên

    Ngọn gió thu phong làm lòng người thấy lạnh. Có những tâm hồn trở nên hiu quạnh trong bao năm tháng xa quê. Ai ngồi tưởng nhớ đến bóng người xưa nơi quê cũ xa vời? Đường xa cố lý nay đà hư ảnh do tất cả chắc đã không còn. Có về, dù chỉ một lần thì đường xưa lối cũ và bóng mẹ nay cũng trôi xa về miền dĩ vãng./.

ĐHL