Wednesday, May 28, 2025

NHỚ ĐÔNG HÀ, THƯƠNG VÙNG HỎA TUYẾN


 

  Lại một tháng Tư là lúc người Việt xa xứ nhắc về một thời chinh chiến. Năm thập niên xa lắc lơ, sóng thời gian như từng vùi lấp bao hình ảnh đau khổ không quên. Nay bao lớp người xưa đã nằm xuống vĩnh viễn lìa xa bao nỗi đoạn trường chinh chiến, để người ở lại ôm tròn nổi nhớ một quá khứ Tháng Tư. 

nhớ Đông Hà những ngày khói lửa 

ĐHL


Có ai qua vùng hoả tuyến
Nhắn cho tôi một vài lời
Mái tranh thân yêu còn đâu

Luỹ tre xanh tươi còn đâu
Đổi thay giờ đây lửa máu...

(Thương vùng Hỏa Tuyến- tác giả Lê minh Bằng )


 



  










Có một thời người lính Vùng II Chiến Thuật thường nghe bài hát nói về người con gái Pleiku khi suơng mờ mãi vuơng vấn  trên thành phố co' "em ...má đỏ môi hồng". Đó là chút gì gọi là an ủi cho anh lính về thăm. Thị trấn đó xa rồi, nay là 'ảo huyền nhân ảnh' cho những người lính xưa nay nếu còn sống thì đã da nhăn, tóc bạc.


         xe đò Quảng trị - Đông Hà vào bến 


   Lính vùng I khó quên một "phố núi Pleiku" của tỉnh "Địa Đầu Hỏa Tuyến" từng được lính đặt cho cái tên là "Thị Trấn Ka Ki". Phố đó là Đông Hà, một thị trấn nhỏ bé, ít ai biết hay quan tâm ngoại trừ người lính. Đông Hà, nói khác đi là một thị trấn của "vùng Hỏa Tuyến" hàng ngày như 'giấu mình'  lắng nghe tiếng giày "bottes de saut" nện đều trên vài con đường, chưa đi đã hết. 




Đông Hà, một thị trấn ngoại biên nhỏ bé của "VÙNG HỎA TUYẾN" điêu tàn ngập chìm trong lửa đạn. Tuy thế nó cũng an ủi cho nhiều người lính từng đảm nhiệm nhiều mặt trận rất gần.  Lính vùng hỏa tuyến, có vài giờ phép hay tiện dịp công tác ghé qua, anh vẫn ghé Đông Hà, dù trong chốc lát, rồi vội ra ngay đơn vị.


Một thời chinh chiến, hình ảnh khó quên từ một  thị trấn nhấp nhô màu áo 'ô liu' của lính. Chiến tranh khốc liệt, khói lửa ngập tràn. Căn cứ C1 , C2, Cồn Thiên , Mã Đỏ. Tuyến McNamara, Căn cứ A1, A2.
Dù, TQLC, BDQ, Sư Đoàn 3...


--------------------------------------
phụ bản 


đại uý John Ripley (trái) cố vấn cho thiếu tá Lê bá Bình tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 3 (TQLC)(phải) sau này là trung tá và mất tại San Jose USA. Hình ảnh tại mặt trận Đông Hà 4/1972 sau khi cầu Đông Hà bị Mỹ giật sập để ngăn bước tiến của chiến xa miền Bắc 

  Sau Chiến Tranh VN, Đại Tá John Ripley đã cùng biên soạn và phát hành cuốn hồi ký có nhan đề  Ride The Thunder (Cưỡi Sấm) viết lại cuộc chiến khi ông là đại úy cố vấn cho tiểu đoàn 3 TQLC mà thiếu Tá Lê bá Bình làm tiểu đoàn trưởng. Sau này thiếu tá Lê bá Bình lên trung tá. Ông mất tại San Jose 

Everything Americans know about the end of the Vietnam War is wrong, contends Richard Botkin, former Marine infantry officer and author of the groundbreaking book Ride the Thunder: A Vietnam War Story of Honor and Triumph.

Now the inspiration for a major motion picture of the same name Ride the Thunder reveals the heroic, untold story of how Vietnamese Marines and their US advisers fought valiantly, turning the tide of an unpopular war and actually winning – while Americans 8,000 miles away were being fed only one version of the story.

Nay mọi người dân Mỹ đều biết sự kết thúc Chiến tranh Việt Nam là sai lầm, Richard Botkin, cựu sĩ quan bộ binh Thủy quân Lục chiến củng là tác giả của cuốn sách gây chấn động dư luận và đột phá đó là cuốn Cưỡi Sấm: Câu Chuyện Vinh Danh Cho Cuộc Chiến Việt Nam- Ride the Thunder: A Vietnam War Story of Honor and Triumph, đã nói lên điều đó.

Giờ đây, từ nguồn cảm hứng đã tạo nên cuốn phim cùng tên đó là cuốn phim Ride the Thunder cho chúng ta biết về một câu chuyện anh hùng, chưa từng được kể về cách người lính Thủy quân Lục chiến Việt Nam và các cố vấn Hoa Kỳ đã chiến đấu thật dũng cảm khi đã tìm cách xoay chuyển tình thế của một cuộc chiến không được người dân Mỹ ủng hộ nhưng họ từng thực sự giành chiến thắng - trong lúc đó người dân Mỹ cách  chiến trường VN tới 8,000 dặm lại chỉ được nghe lại qua phiên bản mà thôi...

Focusing on three Marine heroes – Colonel John W. Ripley, USMC, Lieutenant Colonel Gerald Turley, USMC and Vietnamese Lieutenant Colonel Le Ba Binh – Botkin tells the real history of the Vietnam War with the grainiest of detail he captured through scores of interviews and thousands of hours of tireless research in Vietnam, Cambodia and the US. Highly readable and thoroughly researched, Ride the Thunder profiles numerous American and Vietnamese warriors who sacrificed themselves and their families in the pursuit of freedom. Many paid the ultimate price in the effort to keep their country free of communism.


trung tá Lê bá Bình mất tại San Jose ngày 15/1/2021

==================================== 




Gio Linh 'bạch hoá' hoàn toàn, rồi "Định Cư Cam Lộ". Cường độ chiến tranh càng lúc càng làm cho Đông Hà trở thành "nút" tiếp chuyển cho các "tuyến lửa" tận Khe Sanh hay vuơn ra Gio Linh, Charlie 1, Charlie 2. Tất cả đã "quân sự hoá" Đông Hà. Tiếng gầm rú của những chiếc C130, C119, trực thăng lên xuống bận rộn đêm ngày. Đông Hà nghiễm nhiên là 'thành phố lính'.

Khói súng, máu, bao chiếc GMC chở đầy xác người qua Đông Hà. Những chiếc trực thăng câu xác máy bay cũng bay qua Đông Hà. Anh lính về phép đi ngang...Tất cả đã nhấn chìm Đông Hà trong vùng "tử ảnh". Không ai dám ra cái thị trấn đầy hiểm nguy ngoại trừ những người lính. Không ai còn nghĩ đến nó ngoại trừ những người lính. Chết chóc và đe doạ đã làm người ta lần hồi quên mất hai chữ "Đông Hà"!


nữ sinh trường Đắc Lộ -Đông Hà lên xe đi ủy lạo chiến sĩ  tại Cam Lộ năm 1970 (người nữ sinh đang bước lên xe, vai mang túi xách là Nguyễn thị Việt con thương gia Nguyễn Tuất buôn bán tại thị trấn Đông Hà vào năm đó)

Thế mà những người lính vẫn lưu luyến hay nhớ Đông hà. Thị trấn đìu hiu, nhà cửa xác xơ. Từ rừng xa, lính có dịp ghé qua vẫn mang một cảm giác là "người xa về thành phố... cho bỏ gian lao ngần này phép rong chơi " (Người Xa về Thành Phố). 

   Đông Hà vẫn còn bóng dân.  Khi dáng dấp e thẹn của những người con gái, em cho người lính trận biết rằng anh "đang có mặt" tại hậu phuơng. 


      một con đường trong Chợ Đông Hà 1969


Ôi! tô bún xáo Đông Hà vẫn đưa huơng vị không thua gì Huế. Sợi bún Đông hà sáng sớm từ Ngã tư Sòng đem qua vẫn dẻo mềm, dai dai, vị chua chua của mùi bột ủ. Thị trấn của lính chỉ thế thôi, đơn sơ rách rưới trong màn suơng mờ vuơng vuơng mùi thuốc súng. Vài cái quán lèo tèo, ngó ra cái bến xe trống hóc, buồn thiu.  Những mái nhà, ngói tôn lộn xôn, lổ đổ ánh nắng xuyên qua do mảnh đạn làm lủng nhiều nơi. Vài ba quán cà phê, lại cộng thêm hàng ăn, thức nhậu. Bàn ghế đóng vội từ thùng đạn pháo binh.  Lính ăn xong vội về đơn vị. Những khuôn mặt mất ngủ, qua từng đêm ngồi hố cá nhân. Lính giã từ Đông Hà. 

Anh  lính "Địa Đầu' còn nhớ Đông Hà; nhớ những mối tình chớm nở thật mau. Gái Đ. Hà chọn màu áo lính khi trai thời loạn nối nhau, theo 'bước quân hành' . Đông Hà và những người vợ lính, và lính thuơng nhớ Đông Hà. Những 'cánh dù' hay những chiếc áo "rằn ri', quê tận trong Nam lại lấy vợ Đông hà , cái giọng trung nghe sao là 'nặng'. Lính lại đưa tay làm dấu điếu cẩm lệ của vợ mình, ôi 'to thật là to' . Thế mà lạ, anh lính người nam vẫn hãnh diện khi lấy được vợ trung. 

    Mùa đông Đông Hà, màn mưa lướt thướt, ngày qua ngày dường như 'bất tận". Những chiếc GMC chạy vụt qua con đường phố chính , theo đường 9 lên hướng Cam Lộ. Những chiếc máy bay phành phạch bay trong  trong màn mây đen nghịt. 

  



 Những 'áo tơi', hay nón lá người dân quê chằm từ lá rừng. Người bên kia Cầu lầm lũi đi vào buổi chợ.

 Những quán hàng bày biện sơ sài, cửa khép hờ bên một hai con phố gạch đá rơi vãi đó đây. Buổi chợ mùa đông thưa thớt; họ qua cầu Mới về lại bên kia, phía thôn An Lạc. 


Dưới cầu, mấy chiếc giang thuyền nằm bất động 'lười biếng'. Hướng Gio Linh và Cam lộ vẫn dội về tiếng pháo trong mưa.



 lực lượng công binh Mỹ đang bỏ chất nổ dưới cầu Đông Hà chuẩn bị giật sập cầu  hầu ngăn chận chiến xa T54 của bắc quân CS trong trận  chiến Mùa Hè Đỏ Lửa 1972

 

   đó là ngày 6 tháng 4/1972 lúc cầu Đông Hà đổ sập...


Cuộc giao tranh tại tuyến Đông Hà càng lúc càng tăng cường độ. Bắc phương đã dồn nhiều sư đoàn quyết chiếm trọn vùng Hỏa Tuyến. Một ngày từng đoàn dân hốt hoảng do phải rời xa Đông Hà. Toán chiến xa chạy về án ngữ bên này cầu. Hướng Ái Tử nơi Sư Đoàn 3 trú đóng, những cột khói pháo bốc cao. Người dân Gio Linh, Cam Lộ Đông Hà, phải vượt qua lằn pháo chạy vào hướng nam...



không ảnh Hoa kỳ cho thấy cầu Đông hà cháy liên tục 4 ngày sau khi bị giật sập vào ngày 6/4/1972

 

Khi vài cầu Đông Hà đổ sụp, dòng  Hiếu Giang chứng kiến những chiếc chiến xa tử thủ chính thức bỏ vào nam. Người lính VNCH cố ngoái lại Đông Hà lần cuối:


       - Đông Hà ơi, xin vĩnh biệt!


Thị Trấn dường như "đang khóc" khi phải chia ly với đám dân nghèo gồng gánh, bao đứa trẻ thơ ngơ ngác chạy theo cha mẹ. Trên những toán xe rút về phương nam, có những người lính đi theo đơn vị lại tiếc nuối, quay quắt cho những mối tình lính vừa chớm nở nhưng lại vội chia ly xa rời  vùng Hỏa Tuyến ./.


ĐHL 
re-edition 28/5/2025
San Jose USA

No comments:

Post a Comment

LỰA CHỌN SINH TỬ CỦA HOA KỲ KHI ĐANG BỊ DO THÁI ÉP VÀO CUỘC CHIẾN TOÀN DIỆN TẠI TRUNG ĐÔNG

  The US Air Force can arm its B-2 Spirit stealth bomber with a formidable, 14,000kg "bunker buster" bomb, a potent non-nuclear op...