Tuesday, June 10, 2025

HOA KỲ RA SAO NẾU CALIFORNIA LY KHAI KHỎI MỸ

 

Thống Đốc California Gavin Newsom vừa nổi trội như một ngôi sao do "dám chống lại TT Trump"...


Chào bạn đọc

Trước cuộc diễn binh kỷ niệm 250 năm thành lập Lục Quân Hoa Kỳ và thâm ý là nhằm vào kỷ niệm 79 năm SINH NHẬT của TT Trump, chính trường Mỹ lại rối lên tranh chấp giữa chính quyền tiểu bang là Cali và Liên Bang do TT đã qua mặt thống đốc Gavin Newsom trực tiếp ra lệnh điều vệ binh Quốc Gia và Thủy Quân Lục Chiến nhằm trấn áp cuộc biểu tình tại Los Angeles chống lại chính sách bài trừ nhập cư của Lực Lượng Hải Quan và Di Trú Mỹ ICE. Chuyện  này nói cho kỹ rằng trên danh nghĩa xem chừng là cuộc trấn áp nhập cư tại một thành phố có đông đúc người nhập cư nhất. Nhưng đây là thủ đoạn gây kích động nhằm giúp Trump đánh thẳng vào tiểu bang Dân Chủ  bằng cách qua mặt quyền hạn của tiểu bang mà TT Trump đang lộ rõ ý muốn độc tài, quân phiệt coi thường hiến pháp Mỹ.

 



Nếu chuyện tranh chấp này qua con mắt thiên vị phò ông Trump thì đó đang giúp Trump chứng tỏ mình là 'một tổng thống cứng rắn giữ đúng lời hứa" hay "nói là làm" nhưng đây là một hành động lộng quyền bất hợp pháp của TT Trump coi thường Luật Pháp California một tiểu bang có QH có Tòa án Tối Cao có thẩm quyền điều khiển vệ binh theo Hiến Pháp Mỹ quy định.


Chúng ta nhớ lại ngày 4/4/1968 ngày Mục sự Luther King Jr. nhà tranh đấu dân quyền  bị ám sát thì Los Angeles từng bị người da đen nổi loạn cướp bốc tràn lan. Nhưng so với việc Donald Trump trở lại Bạch Ốc, ông đang  tiếp tục cuộc 'đấu đá' dai dẳng với tb California và các nhân vật chính trị của tiểu bang này, nổi bật nhất là Thống đốc Gavin Newsom. Chẳng qua California là tiểu bang của đảng DC nắm ưu thế mà ông Newsom là thống đốc DC.


Ô Trump gọi Newsom với danh từ miệt thị là "Newscum"(Newsom + scum=cặn bã) trong các bài đăng trên mạng xã hội của ông Trump. Hệ quả là TĐ Newsom đã triệu tập một phiên họp đặc biệt của Cơ quan lập pháp California để chi trả cho các bước nhằm ngăn chặn các sắc lệnh chính sách của Trump.


Việc chỉ trích từ Liên bang xuống Tiểu bang này đặt ra một câu hỏi trước đây từng xảy ra: Liệu California có thể ly khai với Hoa Kỳ và một lần nữa trở thành một nhà nước độc lập chăng ?


According to the IMF’s 2024 World Economic Outlook data released yesterday, and BEA data California’s nominal GDP reached $4.1 trillion, surpassing Japan’s $4.02 trillion, and placing California behind only the United States, China, and Germany in global rankings. California’s GDP figure is based on the latest state-level GDP data from the BEA.

Theo IMF, năm 2024California đã qua mặt Nhật Bản đứng hàng thứ 4 so với thế giới khi GDP đạt tới 4.10 trillions 

Independent California Institute is a 501(c)(3) tax-exempt think tank (EIN 83-1377726). We conduct research and educate the public on greater self-governance for California.

Viện California Độc lập (Independent California Institute- ICI) có trụ sở tại Hạt San Diego cho chúng ta biết rằng nó có. Viện này trích dẫn nền kinh tế phát triển so với thế giới của California là vị thế ưu việt là "một tác nhân có ảnh hưởng và nổi tiếng trên trường quốc tế, đặc biệt là trong cuộc chiến chung của nhân loại chống lại biến đổi khí hậu mà California luôn đi tiên phong".


 Viện California Độc Lập vừa báo cáo một cuộc thăm dò mới cho thấy hơn 60% người California đồng ý rằng họ "sẽ sống khá hơn nếu California tách rời khỏi Hoa Kỳ trong hòa bình vào một thời điểm nào đó trong 10 năm tới".


ICI cũng cho biết, đa số người Cali muốn California thành lập một "ủy ban chuyên lo về vấn đề độc lập "- từ đó sử dụng các trạm biên giới tiểu bang để kiểm tra ô tô nhập cảnh nhằm tìm ma túy, súng và các loại hàng lậu... trong vấn đề này phải tìm cách sở hữu lại đất đai do liên bang nắm và áp dụng các chiến thuật cứng rắn tại Quốc Hội ví dụ như không bỏ phiếu về ngân sách liên bang để thúc đẩy độc lập.


Tất nhiên, khó có khả năng nào đó xảy ra, nhưng về lý thuyết, một California độc lập có thể xảy ra nếu chúng ta nhìn qua Canada.

 Dân số California, non 40 triệu người, gần bằng Canada, nhưng GDP của California mạnh hơn Canada hai lần. Nền kinh tế Canada chỉ có trị giá 2,3 nghìn tỷ đô la đứng thứ 9 trên thế giới trong khi nền kinh tế trị giá 4.1 nghìn tỷ đô la của California đứng thứ 4 trên cả Nhật chỉ có 4.02 Trillions (2024 theo IMF).


58 quận hạt (counties) của CALIFORNIA


Ngân sách của Canada là 534,6 tỷ đô la Canada  tương đương 372 tỷ đô la Mỹ, không nhiều hơn nhiều so với ngân sách tiểu bang 322 tỷ đô la của Cali. Tuy nhiên, Cali nhận khoảng 100 tỷ đô la của California đến chính phủ liên bang.


Phần lớn ngân sách của Canada khá giống với California, cụ thể là cung cấp cho giáo dục, chăm sóc sức khỏe, phúc lợi và nhà ở cho người dân. Một điểm khác biệt là Canada do là một nước nên Canada phải chi 40 tỷ đô la cho quốc phòng, chỉ gần 5% so với 825 tỷ đô la  mà Hoa Kỳ chi cho quốc phòng hàng năm?


 Từ so sánh trên chúng ta đi đến một câu hỏi thú vị nếu như California độc lập sẽ tự bảo vệ mình được chăng? Liệu khi California độc lập thì California có thoát được chi tiêu quốc phòng khi rời khỏi Liên Bang chăng ?


California hàng năm đóng 560 tỷ USD thuế liên bang cho Liên Bang. Như vậy khi thoát ra khỏi liên bang thì 560 tỷ USD còn nguyên vẹn để tiểu bang Cali tự lo liệu lấy không những quốc phòng mà còn các chương trình do Liên Bang tài trợ toàn hay bán phần chăng, ví như Medicaid, An Sinh xã hội SSI SSA v...v ? Đây là kịch bản mà chúng ta phải nghĩ đến giá như Cali ly khai khỏi Mỹ?


Liên Bang hiện chi tới 50% chi phí y tế cho dân Cali, ước tính 200 tỷ USD qua Medicare, Medicaid (Medicare & Medi Cal) Obamacare, bảo hiểm cho cựu quân nhân và cựu viên chức liên bang ...An Sinh xã hội Liên Bang tức SSI chi khoảng 100 tỷ USD hàng năm cho hơn 1 triệu người dân Cali gồm người già và tàn tật (SSI, SSDI)

                                    thủ tướng Canada Justin Trudeau từ chức ngày 6.1/ 2025

Viện California Độc Lập (ICI) nói trên hình dung trước một California ly khai đương nhiên sẽ tiếp tục các chính sách trung tả (mid - left) kể cả Canada hiện tại cũng có thể một mô hình như thế vì lo cho mọi tầng lớp trung lưu và nghèo khổ tức là số đông như ta đã biết. Tuy nhiên, chúng ta lưu ý nền kinh tế Canada gần đây không khá hơn do ngân sách của Canada thâm thủng 40 tỷ đô la khiến cho Justin Trudeau, thủ tướng lâu năm phải từ chức.


Nền kinh tế Cali quả là một nền kinh tế vượt trội so với 49 tiểu bang khác của Mỹ. Với số dân đông đảo của Cali khiến chúng ta tự hỏi liệu Cali  có thể ly khai để tự mình vươn lên thành một quốc gia độc lập hay không ? Nhưng liệu một nước "Cộng hòa California" có thực sự tốt đẹp hơn cũ chăng? 

Chúng ta có thể phân tích:

 Mặc dù California có đủ sức mạnh mọi thứ để có khả năng tồn tại như một quốc gia độc lập sau khi ly khai, nhưng những thách thức về kinh tế và nhất là chính trị khi ly khai khỏi Hoa Kỳ có thể sẽ là điều không thể vượt qua đó là không kể đến rào cản Hiến Pháp hiện tại.


Dù sao chúng ta phải nhắc tới điểm mạnh kinh tế đáng kể của California


Tổng sản phẩm tiểu bang (GSP) của Cali thật khổng lồ

California tự hào có tổng sản phẩm tiểu bang (Gross State Production- GSP) khổng lồ sánh ngang với một số nền kinh tế lớn nhất thế giới. Vừa qua Cali đã vượt nhật khi GSP đạt mốc  4.1 Trillion qua mặt nước Nhật (4.02T). Đúng vậy, nếu California là một quốc gia sau khi ly khai, GSP của tiểu bang này sẽ được xếp hạng là nước có nền kinh tế lớn thứ năm trên thế giới, vượt qua các quốc gia như Vương quốc Anh và Pháp.


Ngành công nghệ, nông nghiệp và giải trí toàn cầu

California có một số ngành công nghiệp có ảnh hưởng và sáng tạo nhất trên thế giới, bao gồm công nghệ, nông nghiệp và giải trí. Thung lũng Silicon nổi tiếng là trung tâm công nghệ toàn cầu, thu hút những tài năng hàng đầu và đầu tư từ khắp nơi trên thế giới.

Nông nghiệp của Cali không chỉ cung cấp thực phẩm cho một phần đáng kể của Hoa Kỳ mà còn xuất khẩu sản phẩm của mình ra thế giới. Ngoài ra, ngành công nghiệp giải trí phim ảnh của Hollywood tạo ra hàng tỷ đô la doanh thu hàng năm, biến California trở thành một cường quốc văn hóa và kinh tế.


Tài nguyên thiên nhiên phong phú


California có nguồn tài nguyên thiên nhiên giàu có góp phần tạo nên sức mạnh kinh tế tiểu bang. Địa hình Cali thật đa dạng bao gồm đất nông nghiệp màu mỡ, rừng rộng lớn và bờ biển đẹp dài, tất cả đều mang đến cơ hội tốt cho nông nghiệp cung cấp đủ thứ rau trái củ ..., khai thác gỗ, du lịch cùng năng lượng tái tạo.


TAI HẠI KHI CALIFORNIA  LY KHAI


Mặc dù ý tưởng về việc California ly khai có vẻ hấp dẫn nhất là lúc chính sách chèn ép nhập của TT Trump đã đẩy Thống đốc Newsom phải đứng lên đấu tranh với Tư Pháp Liên Bang nhưng việc ly khai có thể mang bất lợi cho California từ kinh tế tới an ninh chính trị.

Chúng ta phải kể tới: 

Trước hết, Cali sẽ mất đi mối lợi buôn bán giao thương với liên bang.


Bao lâu nay, California hưởng lợi từ mối giao thương kinh tế chặt chẽ với các tiểu bang khác trong nội địa Hoa Kỳ khi hàng hóa và dịch vụ được lưu thông tự do rộng khắp qua các ranh giới tiểu bang. Kết nối đó từng tạo nên một nền kinh tế sôi động khi các doanh nghiệp California có được nguồn cầu to lớn là người tiêu dùng nước Mỹ do Cali từng là nhà cung cấp khắp nước. Nếu California ly khai, tiểu bang Cali sẽ mất quyền tiếp cận thị trường rộng lớn nói trên sẽ đưa đến một sự thiệt hại to lớn cho nền kinh tế của tiểu bang.


Tiếp đến một California ly khai lại bắt đầu cần thiết lập các mối quan hệ thương mại nước ngoài như là một quốc gia độc lập. 


Khi còn là tiểu bang là một phần của Hoa Kỳ, California được hưởng lợi do các hiệp định thương mại và quan hệ đối tác nào đó bao lâu đều do Liên Bang đàm phán và lo liệu. Khi đã ly khai California tức nhiên phải đi đàm phán lại tất cả các thỏa thuận này, một quá trình phức tạp và tốn thời gian có thể phá vỡ các mối quan hệ thương mại hiện có và tạo ra sự bất ổn cho các doanh nghiệp.


Chi phí mới cho quốc phòng và an ninh trong nước


Đây là điều đáng bàn, do việc trở thành một quốc gia riêng biệt sẽ yêu cầu California phải thiết lập hệ thống quốc phòng và an ninh riêng biệt. Hiện tại, Hoa Kỳ cung cấp mức độ bảo vệ quân sự và an ninh đáng kể cho tiểu bang.

Nếu California ly khai, họ sẽ cần phải đầu tư mạnh vào việc xây dựng lực lượng quân sự và cơ sở hạ tầng an ninh của riêng mình. Điều này sẽ gây tốn kém đáng kể cho ngân sách của tiểu bang và có khả năng làm thiệt hại cho các nhu cầu khác của California. 

Liệu California còn có mức thu nhập cao như cũ khi các hợp đồng với Liên Bang biến mất và một số đông dân di cư đi tiểu bang khác do họ muốn ở với liên bang hơn? 

Liệu khi California tự do hơn trong vấn đề nhập cư lại là cơ hội cho rất nhiều băng đảng từ Nam Mỹ vào trú ngụ đóng "hang động" tại tiểu bang này? 


Tất cả các khó khăn nói trên, lợi bất cập hại chúng ta có thể kết luận lại ý tưởng "LY KHAI" CHỈ LÀ GIẢ THUYẾT ĐẦY ẢO VỌNG và một NƯỚC MỸ PHÁP QUYỀN TAM LẬP TOÀN VẸN, ĐOÀN KẾT, DÂN CHỦ LÀ Ý TƯỞNG HAY NHẤT MÀ THÔI./.


Đinh Hoa Lư 

 15/6/2025

Tuesday, June 3, 2025

NHỚ HỀ "SẠC-LÔ" cười lộn ruột và MỘT THỜI TUỔI NHỎ

 xin bạn bấm click vào "Watch Youtube" để xem phim 


================== 



Theo Wikipedia, Chaplin sinh năm 1889 tại  Anh. Thời thơ ấu của  Chaplin ở Luân Đôn là một thời thơ ấu nghèo khổ. Cha ông xa nhà để lại mẹ ông phải vật lộn về tiền bạc nuôi ông - Trước khi lên 9, ông từng hai lần phải ở vào trại tế bần. Khi ông  lên 14 tuổi, mẹ ông lại phải vào trại tâm thần.

 Chaplin bắt đầu  kịch nghệ từ nhỏ. Ông từng lưu diễn tại các phòng hòa nhạc và sau đó làm diễn viên sân khấu và diễn viên hài. Năm 19 tuổi, ông ký hợp đồng với công ty Fred Karno, công ty đó đã đưa ông đến Mỹ. Ông được tuyển cho kỹ nghệ điện ảnh Mỹ từ 1914. Hãng Mỹ Keystone Studios là hãng đầu tiên thu nhận sự nghiệp của ông. Tramp là nhân vật đầu tiên cho nhân vật màn ảnh của ông. Với The Tramp (1915) ông đạo diễn cho các bộ phim riêng cho mình. Càng lúc càng thu hút nhiều khán giả và càng thành công tài chính khi ông chuyển đến cho các tập đoàn điện ảnh như Mutual và First National. Vào năm 1918 Chaplin là nhân vật điện ảnh được trả lương cao nhất cùng nổi tiếng trên thế giới nhờ vào việc giúp cho thế nhân được CƯỜI ...

====================== 

MỘT NGÀY XƯA dưới khung trời quê hương Quảng Trị, người thành phố như chúng tôi thú giải trí Thứ Bảy quả thật hiếm hoi. Giải trí Thứ Bảy là một thuật ngữ để nói về giải trí cuối tuần. Những thành phố lớn miền nam chỉ có Sài Gòn có thể gọi là đầy đủ nhất. Chuyện này không lạ do SG là thủ đô của VNCH. Kịch nghệ, cải lương, rạp chiếu bóng còn gọi là rạp xi-nê dĩ nhiên SG không thiếu. Nhưng chỉ SG thôi còn các thành phố miền nam không thể sánh bì với thủ đô được.


rạp xi-nê Đại Chúng vẽ lại theo đồ họa vi tính của Trương Hòa 


Nói gì thì nói, thành phố Quảng Trị tỉnh Địa Đầu không ai quên "chó ăn đá gà ăn muối" phát âm cho đúng với xưa thì "chó ăn đá gà ăn MÓI" làm sao có cải lương kịch nghệ hàng ngày? Nghe các bậc tiền bối kể thành phố QT thời Pháp có một cái nhà Hát Bội nhưng tuyệt tích từ lúc người viết bài này ra đời (1953). Thành Phố QT sau 1960 chỉ có một cái rạp xi-nê duy nhất có cái tên là Đại Chúng mà tác giả đã có lần viết về rạp này.


Thời con nít, người viết là một đứa bé rất mê xem phim. Phim thời đó làm gì có phim màu? Trắng đen thôi. Nhưng có vài đồng vào rạp thì "sướng như tiên" rồi. Dù vé hạng 'chót bẹt' dành cho con nít tức là 3$ và sau này lên 5$, ngồi đầu sát với cái màn ảnh to tướng. Con nít một thời kể ra cũng tội nghiệp, không phải thời này là ưu tiên một? Rạp lại có một hàng kẽm gai 'phân biệt đối xử' ngăn hạng "chót bẹt" với các hạng nhiều tiền hơn tức là ba, nhì, nhất, cùng hạng lầu ở trên nữa.


Hạng chót đồng nghĩa với vấn đề 'kế cận những nơi đi tiểu' khai nồng...??? Thế mà chẳng ai có lời 'ca cẩm, xỏ xiên' nào cả? 


                             phim Ấn Độ 


Ngoài mấy cuốn phim Ấn Độ một thời trắng đen với những tuồng tích thần thoại. Coi phim Ấn Độ thì không ai quên tiếng trống và các vũ điệu, Đàn bà đẹp Ấn lại có cài cái khoen vào lỗ mũi, có cái chấm tròn "giai cấp quý tộc" chính giữa trán. Chuyện trai gái tán nhau lại phải vừa múa vừa hát đuổi theo nhau choán hết thì giờ. Nếu chê phim Ấn thì coi phim gì? Những cuốn phim Pháp đắt tiền thuê có khi nào ra tới "miền Hỏa Tuyến" ngày xưa?

Sạc-Lô= Charlie Chaplin (Anh) = Charlot (Pháp)

Kề cả kể lể người viết phải nhắc tới loại phim hề trắng đen có cái tên là Sạc Lô cũng một thời về đến Quảng Trị. Tuổi nhỏ nghe sao nhớ vậy. Cứ đinh ninh chú hề trong phim là Sạc-Lô té ra đó là phiên âm từ Charlot và nữa chẳng ai viết cho đầy đủ tên họ của chú hề. Viết vậy để thông cảm một thời thiếu thốn mọi thứ làm gì đầy đủ phương tiện tra cứu như bây giờ. Một chú hề chạy lăng quăng trong cuốn phim trắng đen, chẳng bao giờ nói ngoài tiếng nhạc lồng tuy thế mà khán giả cười muốn "lộn ruột"! (nhưng sau này hiểu ra có khi cười ra nước mắt) Thế là thỏa mãn rồi, vui rồi. Người mình thật bình dị, dễ tính, chẳng ai đòi hỏi gì hơn. 




Nhớ chú Sạc-lô ngày đó, cậu bé như tôi nhớ những gì đậm nét nhất cho đến hôm nay? Trước tiên là cái mũ (nón) nỉ độc đáo. Nếu thiếu cái nón thì chưa  ra khuôn mặt Sạc Lô được. Rồi gì nữa? Phải nói là bộ râu? Chuyện này tôi sau này hay thắc mắc không biết Hitler bắt chước chú Sạc hay chú Sạc bắt chước Hitler đây? Người viết làm biếng tra cứu mong bạn đọc giải thích. Cặp mắt chú Sạc có độc đáo chăng? Có đó với cặp mắt chú Sạc nói lên tâm trạng và trạng thái của chú. Sự đau khổ của người thất nghiệp, sự nhạy cảm hay cố tình làm vô hồn đớ đẫn lúc lâm nguy trong phim...cặp mắt chú Sạc liến thoắng và dễ dàng lừa được đối thủ. Nhưng đó là phân tích sau này thôi, còn tuổi nhỏ chỉ biết cười thật tình dù sau này bề sâu ẩn chứa bao nhiêu đau khổ cuộc đời...nào là đời sống giới nghèo khổ, sự phát triển chủ nghĩa tư bản, hay thất nghiệp cùng suy trầm kinh tế...


Phải nói bộ áo quần nhất là cái quần của chú Sạc nói lên một thời phát triển kỹ nghệ và nạn thất nghiệp triền miên. Cái gậy nữa chứ? Không có cái gậy thì chú Sạc làm sao diễn tả hết những ngày 'đói khổ lang thang' xưa kia? Chú Sạc đóng rất nhiều phim, nhiều thể loại. Nhưng nét chính là nói về cuộc đời giới công nhân cùng sự phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa




Phim chú Sạc giúp cho những đứa bé như chúng tôi cười và nhớ chú. Khán giả tây phương và kể cả đông phương cười giải trí và nhớ chú nhiều lắm. Nhưng trong trường thiên phim hài của chú SẠc có lồng vào đó những niềm đau xã hội khi nền kinh tế phát triển cao. '

        "máy ăn" hay bi hài của tự động hóa

Những bộ phim trắng đen cùng chú hề tên Sạc Lô một thời cống hiến mua vui cho đời. Thế mà qua hai thế kỷ nhân loại chẳng hề và không bao giờ quên chú. 

Cám ơn và nhớ về chú Sạc Lô một thời tuổi nhỏ của tôi./.


ĐHL  4/6/2025




Monday, June 2, 2025

KHI CHỦ NỢ USD BẮT ĐẦU LO SỢ

 

 

Vua Ibn Sa’ud của Arab Saudi và cố TT Franklin Roosevelt trên tàu USS Quincy tại Hồng Hải năm 1945

PHẦN I 

 LỊCH SỬ THỐNG TRỊ TÀI CHÍNH CỦA USD 



chào bạn đọc


     Kịch bản dầu mỏ mới dự đoán gì về đồng USD

Vào giữa tháng 3 năm 2022, tờ Wall Street Journal đưa tin Arab Saudi  nước xuất cảng dầu thô lớn nhất thế giới từng  đàm phán với Bắc Kinh, khách hàng nhập cảng dầu thô lớn nhất thế giới, để định giá một số dầu xuất khẩu của nước này bằng đồng yuan của Trung Hoa. Tờ Wall Street đã đăng tin báo động rằng: "theo tin từ một số nhân vật tin cậy một hành động như vậy sẽ làm GIẢM SỰ THỐNG TRỊ  của đồng đô la (hay petrodollar)  trên thị trường dầu mỏ toàn cầu


Bất kỳ hành động  nào làm giảm sự thống trị của đồng đô la cũng sẽ tác động đến nền kinh tế toàn thế giới. Do đó, điều quan trọng là chúng ta phải hiểu nỗ lực của Arab Saudi trong việc xích lại gần Trung Hoa có ý nghĩa vì sao và như thế nào.


Nhưng trước khi muốn bàn về vấn dề đó, chúng ta cần lật lại một ít lịch sử.


NHÌN LẠI QUÁ KHỨ và SỰ HÌNH THÀNH PETRODOLLAR do sao?


Vào ngày 14 tháng 2 năm 1945, Tổng thống Hoa Kỳ lúc đó là Franklin D. Roosevelt đã tiếp một vị khách trên tàu USS Quincy, một con tàu hải quân của Hoa Kỳ đang thả neo ở Hồng Hải. Vị khách mời là Vua Ibn Sa’ud của Arab Saudi, quốc gia có trữ lượng dầu mỏ được phát hiện lớn nhất thế giới


   Thật ra vào thời đó, Mỹ là nhà sản xuất dầu lớn nhất trên toàn cầu, nhưng viễn kiến của chính phủ Mỹ về mức cung dầu cho xe hơi của Hoa Kỳ sẽ khiến dự trữ dầu nội địa của nước này sụt giảm nhanh chóng. Hoa Kỳ do vậy cần đảm bảo một nguồn cung cấp dầu khác đảm bảo. Để đổi lấy việc tiếp cận các nguồn dự trữ dầu của Arab Saudi,  Quốc vương Ibn Sa’ud được Hoa Kỳ hứa hỗ trợ đầy đủ về quân sự cho vương tộc Al Saud. Điều quan trọng cần hiểu ở đây là sự đảm bảo an ninh của Mỹ không chủ đích  mở rộng cho lợi ích của toàn dân  Arab Saudi kể cả chính phủ  Ả Rập mà là "o bế" cho triều đại Al Sa'ud mà thôi.


4

hình - vị trí quân sự Mỹ tại Trung Đông các vua dầu 

Arab Saudi quyết định định giá xuất cảng dầu bằng đồng đô la. Nguyên nhân chính là do Hoa Kỳ đã nổi lên như là một nền kinh tế mạnh nhất thế giới sau Thế chiến thứ hai, và đồng USD là trung tâm của hệ thống tài chính mới vào thời điểm  lịch sử đó.


Từ ngày 1 đến ngày 22 tháng 7 năm 1944, một nhóm các chủ nhà băng, chính trị gia và nhà kinh tế tập trung tại khách sạn Mount Washington ở Bretton Woods, New Hampshire, Hoa Kỳ. Mỹ đã sẵn sàng đổi đô la thành vàng ở mức 35 đô la cho một ounce ( hay 31,1 gram). Điều này làm cho đồng đô la trở thành đơn vị tiền tệ quốc tế hàng đầu được lựa chọn, vì nó là loại tiền tệ duy nhất có thể chuyển đổi thành vàng. Điều này đã mang lại cho đồng đô la một đặc quyền thống trị. Các quốc gia khác đã phải kiếm được số đô la này để trả cho các mặt hàng như dầu mỏ.  Do vậy Hoa Kỳ có cơ hội được yêu cầu in tất cả số đô la mà họ cần.


Đặc quyền thống trị  này vẫn tiếp tục cho đến ngày nay mặc dù đồng đô la nay không còn có thể chuyển đổi thành vàng. (từ thời TT Richard Nixon)  Hệ thống tài chính quốc tế xuất hiện sau Thế chiến II vẫn là lý do chính. Cùng với vấn đề đó,  tập đoàn dầu mỏ do Saudi Arab dẫn đầu, Tổ chức Các nước Xuất Cảng Dầu mỏ (OPEC), tiếp tục định giá dầu bằng đô la. Do hầu hết các quốc gia nhập dầu, họ cần đô la Mỹ để thanh toán. Để kiếm được số đô la này, họ cần định giá hàng hóa xuất cảng của mình bằng đô la. Việc này về căn bản đảm bảo sự tiếp tục của hệ thống tài chính toàn cầu dựa trên USD.



SỰ THỐNG TRỊ CỦA HẢI QUÂN HOA KỲ BẢO VỆ CÁC NƯỚC DẦU MỎ TRUNG ĐÔNG NHỜ VÀO ĐỒNG USD LÀ CỦA CẢI CHO CÁC VUA DẦU



December 16, 2024 12:36 PM - Updated: January 1, 2025 6:51 PM

cập nhật vị trí các hàng không mẫu hạm Hoa Kỳ vào ngày 16/12/ 2024 



NHƯNG NAY TÌNH THẾ ĐANG XOAY CHIỀU


CÁC VUA DẦU ĐANG ĐẾN GIAI ĐOẠN KHÔNG CẦN CÁC HẠM ĐỘI HOA KỲ DO CỤC DIỆN CHIẾN TRANH THẾ GIỚI ĐÃ THAY ĐỔI SÂU SẮC 

CÁC HẠM ĐỘI KHỔNG LỒ TỪ TỪ LỖI THỜI QUA HÌNH THÁI CHIẾN TRANH HIỆN ĐẠI 

CÁC HÌNH THÁI CHIẾN TRANH BẰNG HỎA TIỄN,  DRONES, TRANH ĐIỆN TOÁN ĐIỆN TỬ, NGOẠI TẦNG KHÔNG GIAN CÙNG SỰ VƯƠN LÊN CÔNG NGHỆ QUÂN SỰ CAO CỦA CÁC KHỐI CHỐNG USD ĐANG THU HÚT CÁC VUA DẦU TRUNG ĐÔNG


SỰ CHI TIÊU VÔ GIỚI HẠN, NỢ QUỐC GIA CỦA HOA KỲ TIẾP ĐÀ LÀM TRỊ GIÁ USD CÀNG GIẢM KÉO THEO KHO CỦA USD CỦA NHÀ GIÀU THẾ GIỚI NHẤT LÀ VUA DẦU TRUNG ĐÔNG BỊ GIÁN TIẾP HAO HỤT


U.S. National Debt Breaks Records, Tops $35 Trillion


Công tâm mà nói, chính chủ đích và thâm ý của đồng USD hay hệ thống tài chính Mỹ khi Hoa Kỳ từ đó tha hồ mượn nợ và tiêu xài trong khi hậu quả lạm phát USD thì các ông nhà giàu thế giới đều ĐỒNG CHỊU ĐỰNG?

Khó bỏ qua chuyện hơn 4000 tỷ USD Mỹ phát cho dân Mỹ xài trong đại dịch Covid-19 đã góp phần tăng nợ và tăng lạm phát Hoa Kỳ.  
Nhưng hậu quả chung đâu phải số nợ quốc gia Mỹ mà túi tiền nhà giàu thế giới bị GIẢM GIÁ TRỊ DẦN?



SỰ THỐNG TRỊ CỦA ĐỒNG USD ĐỐI VỚI NGƯỜI GIỮ CỦA USD ĐANG ĐI ĐẾN TỨC NƯỚC VỠ BỜ NHẤT LÀ QUYỀN LỰC TRỪNG PHẠT CỦA NGÂN HÀNG THẾ GIỚI VỚI NHỮNG CHỦ NHÂN USD TRONG ĐÓ CÓ CÁC NƯỚC THÙ ĐỊCH NHƯ NGA, IRAN, BẮC HÀN...

 

tỷ trọng màu xanh chỉ NHÀ GIÀU THẾ GIỚI GIỮ USD NHIỀU NHẤT 6461 TỶ USD THỨ 2 LÀ ĐỒNG EURO 2118 TỶ 



SỰ thật nào cũng là sự thật, dù chúng ta không muốn nói ra khi trong tay đang giữ đồng USD.
 

Thưa bạn đọc

Từ Petrodollar, nên bao lâu nay, Đồng đô la Mỹ là đồng tiền chiếm tỷ lệ cao nhất của thế giới, rõ ràng là túi của của các ông nhà giàu thế giới (xem hình trên). Do đó là vị thế thống trị của đồng đô la mang lại cho Hoa Kỳ sức mạnh cưỡng chế  mà nước Mỹ từng sử dụng dưới hình thức ĐÓNG BĂNG hay THU GIỮ USD để trừng phạt các đối thủ. Trong hai thập niên qua Hoa Kỳ đã dựa vào các lệnh trừng phạt tài chính ngày càng thường xuyên hơn. Điều này càng làm cho các ông nhà giàu đang giữ USD cảm thấy bất an dù họ vẫn là đồng minh của Mỹ.


    Người ta lập luận Mỹ càng lúc càng dùng đồng đô la như một vũ khí cho chính sách ngoại giao đó là nguyên cớ cho các nước dù đang buôn bán hợp tác với Mỹ  càng chuyển các hoạt động kinh tế xuất cảng sang các loại tiền tệ khác để tránh mối họa trừng phạt cưỡng chế usd trong nay mai. Càng lúc càng có sự gia tăng chính sách "chống đô la", được xác lập để giảm sự phụ thuộc vào đồng tiền USD. Mặc dù trước mắt chính sách chống đô la chưa đạt được mục tiêu  nhưng các phân tích hiện chỉ ra trong nhiều trường hợp đã thành công. Các mô hình "phi đô la hóa" sau các lệnh trừng phạt; điển hình Nga và Arab Saudi đã bán dầu cho Trung Cộng và lấy đồng yuan. 


Mặc dù chưa ai kết luận các lệnh trừng phạt đe dọa vị thế của đồng đô la là đồng tiền chủ chốt của thế giới, do người ta lo sợ hậu quả tương lai như Nga và một số đối thủ khác của Mỹ nhưng hậu quả tiềm tàng của việc lạm dụng các lệnh trừng phạt vẫn rất đáng lo cho họ. 

Đáng chú ý nhất là khi Mỹ đã lạm dụng các lệnh trừng phạt để làm vũ khí ngoại giao rõ ràng nó đang làm suy yếu hiệu quả của trừng phạt theo thời gian khi các đối thủ của Hoa Kỳ phát triển các hệ thống và phương pháp hợp tác riêng biệt tách rời USD mà chúng ta có thể theo dõi phần tiếp theo...



PHẦN 2

 KHỐI BRICS- MỤC ĐÍCH VÀ TOAN TÍNH 


KHỐI BRICS GỒM BRAZIL, RUSSIA, INDIA, CHINA VÀ SOUTH AFRICA 

hiện đang có thêm hàng chục thành viên mới tổng cộng dân số bằng nửa thế giới


hình -BRICS  (đỏ và màu vàng) SO VỚI G7 HIỆN TẠI




Nhóm BRICS viết tắt từ Brazil, Russia, India, China, South Africa là 5 nước tiên phong cho khởi đầu một liên minh kinh tế đối trọng với khối kinh tế Tây phương do Hoa Kỳ cầm đầu nay đã trở thành một thế lực chính trị lớn trong hai thập kỷ qua tức là sau năm 2000. Ý chính là họ dựa trên mong muốn tạo ra một đối trọng với ảnh hưởng của phương Tây trong các thể chế chính trị kinh tế toàn cầu.

Putin hiện có thể tăng cường sự tập trung chống phương Tây, bao gồm cả các nỗ lực nhằm loại bỏ đồng đô la Mỹ trong đó có sự tiếp tay của Trung Cộng một cường quốc kinh tế đang đứng trước cuộc chiến thương mại với Hoa kỳ nhất là sau khi Donald Trump nhậm chức vào ngày 20 tháng 1 năm 2025.

Tưởng cũng cần nhắc lại, các nước tạo nên BRICS là Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi,  thành lập vào năm 2009, BRICS là hậu quả do họ đã và đang bị các cường quốc phương Tây thống trị quá mức và họ nhận thấy kinh tế Tây phương cuối cùng lại chẳng làm lợi gì cho họ là các nước đang phát triển ngoài bị USD khống chế và ràng buộc. Khối này đã qua hai thập niên tìm cách phối hợp các chính sách kinh tế và ngoại giao của các thành viên, thành lập các thể chế tài chính mới và giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ. Nga và Trung Cộng là hai lực tác động chủ chốt trong khối BRICS.

Tuy nhiên dù muốn hay không,  BRICS đã phải vật lộn với những ý kiến chưa thống nhất nội bộ về nhiều vấn đề trong đó có quan hệ với Mỹ nhất là gần 3 năm Nga xâm lăng Ukraine. Nhưng điều báo động cho khối kinh tế USD là số lượng thành viên ngày càng tăng của khối này vừa mở rộng ảnh hưởng vừa tạo ra những căng thẳng mới. Trong đại hội lần thứ 15 của BRICS năm 2023 BRICS loan báo sẽ có 5 thành viên mới được vào BRICS chính thức từ tháng Giêng 2024 là Argentina, Egypt, Ethiopia, Iran, Saudi Arabia và the United Arab Emirates. Trong 5 nước này đáng chú ý là Saudi Arabia là vua dầu thế giới. 


TẠI SAO BRICS ĐANG TRỞ THÀNH MỐI LO CHO KHỐI USD?


Tuy BRICS đang là một khối kinh tế ban đầu còn lỏng lẻo do họ là một khối kinh tế đang cố gắng PHI TÂY PHƯƠNG HÓA nhưng hiện tình nay đang báo hiệu họ đang phối hợp nỗ lực kinh tế và ngoại giao xung quanh một MỤC ĐÍCH  CHUNG.  Mục đích chung đó là gì? Họ rõ ràng đang tìm cách xây dựng một biện pháp chính trị kinh tế rất chiến lược chống đối lại những gì họ coi là sự thống trị của quan điểm phương Tây ví dụ chẳ Ngân hàng Thế giới (World Bank), Nhóm G7 và Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Dĩ nhiên việc mở rộng BRICS trong năm 2024 đi theo nhiều tác động địa chính trị nếu chúng ta để ý tới DÂN SỐ hiện tại của BRICS là bao nhiêu? Mười nước BRICS hiện chiếm hơn một phần tư trữ lượng kinh tế thế giới và chiếm tới 1/2 dân số toàn cầu. Đây là điều đáng báo động cho khối USD. BRICS với sự tiếp tay của Trung Cộng và Nga. Phải nhắc lại số lượng thành viên ngày càng tăng cũng mang đến những thách thức mới cho khối USD đó là chưa kể sự phản kháng ngày càng tăng từ các quốc gia phương Tây và sự chia rẽ trong khối USD nhất là sau khi Donald Trump nhậm chức. Vừa qua, một số nhà chính sách châu Âu đã cảnh báo tâm lý chống phương Tây đang ngày càng trở nên sâu sắc hơn. BRICS là kết quả của phản ứng yếu kém của phương Tây đối với nhu cầu của các nước thu nhập thấp hay nghèo. Họ nói rằng các nước phương Tây hay khối USD cần bắt đầu cải cách các tổ chức tài chính to lớn hơn. Có nhà phân tích cho rằng phương Tây bao lâu nay kiêu ngạo hay coi thường sự phát triển hay nhu cầu phát triển của Nam Bán Cầu là điều không quá đáng. Có một số phân tích gia cho rằng cố gắng phi đô la hóa của BRICS dù sao chăng nữa sẽ làm suy yếu của đồng USD và do sức khỏe kinh tế của Hoa Kỳ đang có vấn đề nhất là con số nợ quốc gia của Mỹ đang chạm ngưỡng 35 trillions USD?


GIÁ TRỊ ĐỒNG TIỀN ẢO BITCOIN CÀNG LÚC CÀNG TĂNG 

Chính Elon Musk vừa qua đã cảnh báo cú "bankruptcy" của Mỹ không là viễn tưởng và nay hành động hay xu hướng rất đáng nghi của Elon Musk về "vỗ béo con heo" kho tàng Bitcoins (tiền ảo) để giữ của cho chính Elon Musk với sự tán đồng của Trump là điều đáng nghi ngại trước? Chúng ta nên quan tâm tại sao vàng càng lúc càng tăng giá trị do nhu cầu giữ của trên thế giới càng lúc càng nhiều? Tổng hợp lại nó báo hiệu cho tâm lý bất an về USD đó thôi.


Cuộc thi tài chạy đua giữa thỏ (USD) và Rùa (BRICS) trong truyện ngụ ngôn xưa cho chúng ta thấy bác rùa tuy chậm nhưng kiên trì nhưng cuối cùng đã thắng chú thỏ (USD) ngông nghênh tự kiêu và ngạo mạn. Nhất là chúng ta chớ quên có vua dầu Arab Saudi đang là thành viên trong khối BRICS, Ấn Độ và Trung Cộng hiện nay là hai khối kinh tế to lớn của thế giới. Điều đáng chú ý và ắt hẳn bạn đọc không quên Nga tuy có nền kinh tế không lớn hơn Trung Cộng và Ấn độ nhưng là nước có kho vũ khí hạt nhân đứng đầu thế giới. Tại sao chúng ta không nghĩ rằng BRICS đang dựa vào sức mạnh HẠT NHÂN của Nga. Nói về kinh tế dĩ nhiên là sức tiêu thụ, sự tiêu thụ của khối BRICS chiếm nửa dân số thế giới là vấn đề khó thể bỏ qua.

SỰ THẬT TRONG BỀ SÂU

NHÀ GIÀU THẾ GIỚI AI ĐANG GIỮ USD LÀM CỦA ĐANG ĐỨNG NGỒI CHẲNG AN TRÊN NÚI CỦA DO HỌ VỪA LO NGẠI VỪA BẤT MÃN VỀ USD


ĐỒNG TIỀN LIỀN KHÚC RUỘT VẤN ĐỀ SÂU XA NHẤT LÀ LÚC CÁC ÔNG NHÀ GIÀU THẾ GIỚI TỪNG ĐAU LÒNG KHI CỦA CẢI CỦA HỌ BẰNG USD ĐANG BỊ GIẢM GIÁ TRỊ DẦN ĐI QUA SỰ TIÊU PHA QUÁ TRỚN CỦA HOA KỲ KHIẾN HỌ BẮT BUỘC PHẢI TÌM PHƯƠNG KẾ MỚI?

HÀNH ĐỘNG TIẾP THEO CỦA NHÀ GIÀU THẾ GIỚI LÀ GÌ? CÒN NHIỀU GAY CẤN NHƯNG ĐIỀU ĐÓ CHẮC CHẮN SẼ XẢY RA .


Phần III

 KHI CÁC ÔNG NHÀ GIÀU THẾ GIỚI ĐẦU TIÊN LÀ Á CHÂU BẮT ĐẦU RÚT VỐN RA KHỎI MỸ 



Từ lúc Trung Cộng bắt đầu được Mỹ cho gia nhập Thị Trường Thế Giới Tự Do WTO năm 2004, chính là bước mở đầu cho định hình hoàn chỉnh của toàn cầu hóa kinh tế thế giới lúc Bắc Kinh chấp nhận làm một Đại Công Xưởng Chế Xuất cho hàng tiêu dùng và sau này vươn lên làm đầu tàu chính cho chuỗi cung ứng thế giới. Thị trường tiêu thụ khổng lồ Mỹ là nước hưởng lợi từ giá tiêu dùng rẻ và bao nhiêu thặng dư mậu dịch buôn bán với nội địa Mỹ đa phần đầu tư vào Mỹ. Các cường quốc xuất cảng Châu Á đi theo công thức vậy: Bán hàng cho Mỹ xài rồi đầu tư số tiền kiếm được vào cho Mỹ vay nợ.

Ngọn gió xoay chiều, khi số nợ Mỹ lớn lên với con số ngợp mặt thì TT Trump trong nhiệm kỳ 2 này quyết tâm tái định hình thương mại toàn cầu qua chính sách thuế quan hay là "bảo hộ mậu dịch". 

Riêng Châu Á đã có 7.5 ngàn tỷ USD đầu tư vào Mỹ qua dạng trái phiếu. Lớn nhất là Nhật, thứ hai là Trung Cộng có khối lượng đầu tư qua trái phiếu bonds đối với Hoa Kỳ.

Nổ lực tái định hình chính sách kinh tế vừa qua với danh từ "To Lớn và Đẹp Nhất" của TT Trump ước tính gia tăng thêm nợ hơn 3000 tỷ USD. Elon Musk phải tháo chạy do không thể giữ lời hứa cắt giảm chi tiêu 2 ngàn tỷ USD cho nợ công Mỹ thực sự như "gáo nước chữa nhà cháy" qua Dự Luật vừa qua của Trump. Đồng USD từng mất niềm tin và làm cho nhà giàu thế giới lo sợ khi Bạch Ốc từng làm USD làm vũ khí trừng phạt mà Nga là điển hình.

Nga từng bị tổ chức Ngân Hàng Swift thế giới loại ra khỏi vòng chơi USD, thì Bắc Kinh có thể nghĩ rằng nay mai cũng đến phiên họ?

Đài Loan và Nam Hàn hiện đang bị Trump ép tăng giá đồng bạc của họ với nhiều lý do nhất là dựa vào "ô dù quân sự" của Mỹ điều này họ bị thiệt hại do đồng nợ của họ đối với Mỹ bị giảm rõ rệt. 

Từ lúc TT Trump nắm quyền cho đến nay là lúc toàn bộ thế giới đều chao đảo do chính sách thuế quan táo bạo và chưa hề có do ông Trump đề ra. Đồng USD như đã nói trên đang giảm dần giá trị so với của cải đầu tư của các ông nhà giàu Châu Á. Chính đây là lúc dòng vốn USD từ trái phiếu tại nội địa Mỹ sẽ bị BẮc kinh và Tokyo lần lượt rút đi ra khỏi Mỹ. 

Chính sách bất ổn và không chắc chắn của TT Trump dù cho hiện nay ông đang tạm gác hay giảm thuế quan tạm thời cũng làm cho thế giới khó lòng tin tưởng. "Gậy Ông đập Lưng Ông" chính sự 'khó đoán' của một đối thủ chính trị cho thế giới từ chiến thuật "đàm đánh , đánh đàm" của Donald Trump đang gây hại cho Hoa Kỳ.


President Trump presented Musk with a golden key
ELON MUSK RỜI BẠCH ỐC VÀO THỨ SÁU 30/5/2025 ĐƯỢC TT TRUMP TẶNG cho CHÌA KHÓA VÀNG

Hơn ai hết sau khi Elon Musk rút lui ra khỏi vai trò lãnh đạo của cơ quan Hiệu Quả Chính Phủ (DOGE), Musk cay đắng thốt lên 

-TỪ NAY TÔI KHÔNG MUỐN CHỊU TRÁCH NHIỆM GÌ ĐỐI VỚI TT DONALD TRUMP NỮA...

và sau đó ông Musk lại viết trên mạng X rằng...

"Tôi xin lỗi, nhưng tôi không còn chịu đựng được nữa. Dự luật chi tiêu khổng lồ và vô lý cùng đầy dẫy sự ngu ngốc cục bộ (pork filled) của Quốc Hội, quả là một sự gớm ghê đầy kinh tởm..."

Cuối hết tác giả bài này xin mượn 2 câu nói của Elon Musk trên, tạm thay làm Kết Luận cùng chấm dứt bài viết ./.


ĐHL edition 

3/6/2025




LỰA CHỌN SINH TỬ CỦA HOA KỲ KHI ĐANG BỊ DO THÁI ÉP VÀO CUỘC CHIẾN TOÀN DIỆN TẠI TRUNG ĐÔNG

  The US Air Force can arm its B-2 Spirit stealth bomber with a formidable, 14,000kg "bunker buster" bomb, a potent non-nuclear op...